Werking zonnepanelen? Het complete systeem van zonnepanelen bestaat uiteraard uit de panelen zelf, maar ook de bekabeling en het montagesysteem behoren tot de installatie. Binnenshuis wordt er minimaal een omvormer geplaatst die de opgewekte energie om kan zetten in bruikbare wisselstroom. Ook wordt er een groenestroommeter geplaatst die voor je berekend hoeveel elektriciteit de zonnepanelen hebben opgewekt.
Uiteraard kun je het beste kiezen voor een installatie die ook aangesloten is op het openbare elektriciteitsnetwerk. Op momenten dat je zelf onvoldoende energie opwekt maakt je dan gebruik van de gewone ‘grijze’ stroom. Maar wekt je systeem meer energie op dan je verbruikt dan loopt de energiemeter terug.
Voordat je een dure installatie aanschaft doe je het best eerst een soort van haalbaarheidsonderzoek om te zien of je investering ook daadwerkelijk rendabel kan zijn.
- Onderzoek de mogelijkheden die je heeft om het energieverbruik binnen je huishouden te verminderen. Als je dit in kaart heeft gebracht kunt je beginnen met zelf energie op te wekken. Een investering in isolatie en zonnepanelen betekent meer winst voor zowel je eigen portemonnee áls het milieu.
- Bekijk de mate van isolatie van zowel het dak van de woning als de zoldervloer. Je kunt uiteraard altijd zonnepanelen aanleggen, maar je komt in aanmerking voor een premie als je dit doet nadat je dak en zoldervloer aan een bepaalde isolatievoorwaarde voldoen.
- Kijk naar de oriëntatie van je dak en de mate waarin zonlicht wordt opgevangen. Vanzelfsprekend is de opbrengst het grootst bij een richting van de zonnepanelen naar het zuiden onder een hoek van 30 tot 50 graden. Houdt altijd de aanwezigheid van schaduw objecten in het oog. Schaduw kan het rendement behoorlijk belemmeren en de opbrengst verminderen.
- Laat een professionele installateur de benodigde installatie voor je berekenen. Uiteraard is het zo dat hoe groter de installatie, hoe meer elektriciteit je kunt opwekken. Het aantal zonnepanelen dat je plaatst is mede afhankelijk van je budget, de beschikbare ruimte op het dak en je totale verbruik.
- De terugverdientijd van de geïnstalleerde zonnepanelen kun je online met verschillende beschikbare tools berekenen.
Zelf doen of laten installeren?
Aangezien er geen stedenbouwkundige vergunning benodigd is zijn er geen voorwaarden vastgesteld voor installateurs van zonnepanelen. Dit betekent dat je ook zelf de zonnepanelen op je dak kunt en mag installeren. Ben je niet zeker van uzelf kies dan altijd voor een installateur met een zogenaamd certificaat van vakbekwaamheid. Aangeraden is ook om niet met de eerste de beste installateur zaken te doen. Je kunt behoorlijk op de kosten van de investering besparen door meerdere offertes aan te vragen en de kosten op een nauwkeurige manier met elkaar te vergelijken. Welke meerkosten worden er door de ene installateur berekend die wellicht bij de andere al in de totaalprijs zijn inbegrepen. Gedegen vergelijken kan op je een snelle manier al tot 40% op de totale installatie kosten van zonnepanelen besparen.
Kijk ook altijd goed welk merk en soort type zonnepanelen de installateurs je aanbevelen. Zijn het zonnepanelen met een TÜV-certificaat of niet? Laat door de installateur een berekening maken over de haalbaarheid en het terugverdien model van de zonnepanelen die je op je woning wilt laten installeren.
Premie, recyclagebijdrage en prosumententarief voor zonnepanelen
De Vlaamse overheid biedt mogelijkheden voor een beperkte premie op zonnepanelen. Deze premie wordt in de vorm van groenestroomcertificaten geleverd. Hiervoor dient je woning wel te voldoen aan de zogenaamde isolatievoorwaarde. Bovendien is er een zogenaamde netvergoeding die iedereen, dus ook gebruikers van zonnepanelen, betalen voor het gebruik van het net. Als je beslist om nieuwe zonnepanelen te installeren dan is sinds 1 juli 2016 bovendien een zogenaamde recyclagebijdrage verplicht te betalen.
De bovengenoemde kosten die je moet betalen wegen echter nog altijd niet op tegen de opbrengst die zonnepanelen leveren. Je voorziet voor het merendeel zelf in je eigen energieverbruik en levert daarnaast een positieve bijdrage aan het milieu. De investering verdient zichzelf over een periode van gemiddeld 8 jaar terug. Zonnepanelen hebben een gemiddelde levensduur van 25 jaar wat zoveel inhoudt als dat je zo’n 17 jaar gebruikt kunt maken van ‘gratis’ energie die je eigen systeem opwekt en waar je huishouden op draait. Wek je meer stroom op dan het verbruik? Dan draait de energiemeter bovendien terug en betaal je maandelijks nog minder energiekosten. Als je alle voor- en nadelen tegen elkaar afzet zult je tot de conclusie komen dat een investering in zonnepanelen nog altijd een zeer rendabele optie is.
De vraag naar zonnepanelen groeit gestaag. Maar waarom zou je voor deze vorm van energie opwekken kiezen en wat brengt het allemaal met zich mee? Lees eerst dit artikel voordat je besluit om tot de aanschaf van zonnepanelen over te gaan. Dan weet je waar je aan toe bent.
Welke soort zonnepanelen kies je?
Er bestaan verschillende soorten zonnepanelen die voor verschillende situaties het meest geschikt zijn. Welke panelen je kiest, hangt van een aantal factoren af. In de volgende tabel kun je zien wat de belangrijkste soorten zonnepanelen zijn en wat de belangrijkste verschillen zijn.
Drie soorten zonnepanelen en de belangrijkste verschillen
| Bestanddelen | Rendement | Beschikbare ruimte | Kosten | |
| Monokristallijn | 1 kristal | Hoog | Als je minder ruimte op het dak hebt, is dit de beste keuze. | Duurste in aanschaf. |
| Polykristallijn | Meerdere kristallen | Redelijk hoog rendement | Bij voldoende ruimte is dit de beste keuze. | Gunstig geprijsd. |
| Amorf | Geen kristallen | Minste rendement | Niet van toepassing. | Veel goedkper in aanschaf. |
Werking van een zonnepaneel
De zonnepanelen op het dak vangen, wanneer de zon schijnt, maar ook gewoon bij daglicht, zonne-energie op, die vervolgens wordt opgeslagen. Een zonnepaneel bestaat uit zogenaamde fotovoltaïsche (PV) cellen, die gemaakt zijn van silicium. De panelen bestaan uit twee lagen waartussen de elektrische stroom loopt, die opgewekt wordt onder invloed aan het licht.
De energie die door de panelen wordt opgewekt wordt gemeten in zogenaamde Wattpiek (Wp) en is gelijkstroom. Omdat gelijkstroom gevaarlijk is vanwege het hoge voltage en niet gebruikt kan worden voor de stroomvoorziening van elektrische apparaten moet deze omgezet worden in wisselstroom. Dit gebeurt met behulp van een omvormer, die je ook moet aanschaffen bij de aankoop van zonnepanelen. Deze omvormers zijn in verschillende soorten te verkrijgen. Je kunt het beste een omvormer kiezen die bij je panelen past en die ook bij je situatie past, dat wil zeggen, hoeveel panelen je hebt, wat voor dak je hebt en hoeveel stroom je wilt opwekken.
Wat moet je doen voor je stroom hebt die bruikbaar is?
Wanneer je de zonnepanelen op het dak gaat leggen, heb je natuurlijk niet direct stroom voor je apparaten in huis. Daarvoor moet je eerst nog een aantal andere technische handelingen voor verrichten.
- Strings bepalen. Bepaal het aantal strings (lussen), tussen de zonnepanelen in.
- Dakdoorvoer maken. Maak de dakdoorvoer van de panelen naar het huis toe. Dit kun je op meer manieren doen. Een omschrijving hiervan kun je terugvinden in het stuk tekst over de installatie. Zorg ervoor dat alle kabels netjes naar beneden lopen, zonder kreukels erin en wanneer ze buiten over muur gelegd worden, goed geïsoleerd zijn.
- Verschillende kabels. De kabels die vanuit de zonnepanelen naar binnen komen, zijn zogenaamde DC-kabels. Deze kabels brengen de opgewekte energie (in Wattpiek, Wp) als gelijkstroom het huis in. Om deze om te zetten in bruikbare wisselstroom, heb je de omvormer nodig.
- Vastmaken DC-kabels. Maak aan de DC-kabels alle stekkers vast.
- Zonnepanelen plaatsen. Plaats de zonnepanelen en zorg er meteen voor dat je alle DC-kabels tussen de verschillende panelen doorlust. Op deze manier worden ze allemaal met elkaar verbonden.
- Nieuwe groep. Zorg voor een nieuwe groep in de meterkast of plaats, indien nodig, een extra aardlekschakelaar.
- Omvormer en AC-kabels. De omvormer hang of zet je in de regel niet in de meterkast. Aan de omvormer worden de zogenaamde AC-kabels vastgemaakt, deze zorgen voor de voorziening van stroom naar de apparaten in huis.
- DC-kabels. Als laatste maak je de DC-kabels die via de dakdoorvoer vanaf het dak naar beneden komen, vast aan de omvormer. De omvormer kan nu de opgewekte gelijkstroom omzetten in wisselstroom.
Als je deze stappen gevolgd hebt, dan moet het werken en kun je op een milieubewuste en duurzame manier je eigen stroom opwekken.
Warm water
Heb je ook interesse om warm water in huis te hebben door middel van zonnepanelen? Dan moet je kiezen voor hybride panelen. Deze wekken zowel stroom als warmte op. Als je gewone zonnepanelen kiest, heb je ook zonnecollectoren nodig om warm water te krijgen. Dit betekent dubbel zoveel materiaal op je dak. Kies je echter voor hybride zonnepanelen, dan heb je twee-in-één, zowel stroom als warmte. En staat er minder op net dak.
